NHỮNG HÀNH VI BỊ NGHIÊM CẤM TRONG BẢO VỆ BÍ MẬT NHÀ NƯỚC

 Ngọc Dung

Luật Bảo vệ bí mật nhà nước (Luật số 29/2018/QH14) đã được Quốc hội khóa XIV thông qua tại kỳ họp thứ 6. Luật được ban hành, thay thế Pháp lệnh Bảo vệ bí mật nhà nước số 30/2000/PL-UBTVQH10.

Theo khoản 2 Điều 2 Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2018, bảo vệ bí mật nhà nước là việc cơ quan, tổ chức, cá nhân sử dụng lực lượng, phương tiện, biện pháp để phòng, chống xâm phạm bí mật nhà nước. Bên cạnh đó, 09 hành vi bị nghiêm cấm trong bảo vệ bí mật nhà nước được nêu rõ tại Điều 5, như sau:

(1) Làm lộ, chiếm đoạt, mua, bán bí mật nhà nước; làm sai lệch, hư hỏng, mất tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước.

(2) Thu thập, trao đổi, cung cấp, chuyển giao bí mật nhà nước trái pháp luật; sao, chụp, lưu giữ, vận chuyển, giao, nhận, thu hồi, tiêu hủy tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước trái pháp luật.

(3) Mang tài liệu, vật chứa bí mật nhà nước ra khỏi nơi lưu giữ trái pháp luật.

(4) Lợi dụng, lạm dụng việc bảo vệ bí mật nhà nước, sử dụng bí mật nhà nước để thực hiện, che giấu hành vi vi phạm pháp luật, xâm phạm quyền và lợi ích hợp pháp hoặc cản trở hoạt động của cơ quan, tổ chức, cá nhân.

(5) Soạn thảo, lưu giữ tài liệu có chứa nội dung bí mật nhà nước trên máy tính hoặc thiết bị khác đã kết nối hoặc đang kết nối với mạng Internet, mạng máy tính, mạng viễn thông, trừ trường hợp lưu giữ bí mật nhà nước theo quy định của pháp luật về cơ yếu.

(6) Truyền đưa bí mật nhà nước trên phương tiện thông tin, viễn thông trái với quy định của pháp luật về cơ yếu.

(7) Chuyển mục đích sử dụng máy tính, thiết bị khác đã dùng để soạn thảo, lưu giữ, trao đổi bí mật nhà nước khi chưa loại bỏ bí mật nhà nước.

(8) Sử dụng thiết bị có tính năng thu, phát tín hiệu, ghi âm, ghi hình trong hội nghị, hội thảo, cuộc họp có nội dung bí mật nhà nước dưới mọi hình thức khi chưa được người có thẩm quyền cho phép.

(9) Đăng tải, phát tán bí mật nhà nước trên phương tiện thông tin đại chúng, mạng Internet, mạng máy tính và mạng viễn thông.

Gần đây nhất là vụ án “Cố ý làm lộ bí mật nhà nước và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra trong kỳ thi tuyển công chức năm 2017-2018 tỉnh Phú Yên”, qua điều tra mở rộng vụ án, ngày 7/2/2024, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh Phú Yên tiếp tục khởi tố thêm 03 đối tượng liên quan, gồm: Phạm Văn Dũng (SN 1963), Phó Giám đốc Sở Nội vụ tỉnh; Bùi Văn Nam (SN 1986), Phó Trưởng Phòng Tổ chức công chức, viên chức (Sở Nội vụ) và Nguyễn Minh Phát (SN 1972), Phó Chi cục trưởng Chi cục Chăn nuôi và thú y (Sở NN-PTNT tỉnh). Trong kỳ thi tuyển công chức tỉnh Phú Yên năm 2017-2018, với vai trò là Phó Chủ tịch Hội đồng thi, Trưởng ban ra đề thi, bị can Phạm Văn Dũng đã có hành vi cố ý làm lộ bí mật nhà nước, vi phạm khoản 2, Điều 337 Bộ luật Hình sự. Với vai trò là ủy viên ban chấm thi, các bị can Bùi Văn Nam, Nguyễn Minh Phát đã có hành vi lợi dụng chức vụ quyền hạn trong khi thi hành công vụ, vi phạm khoản 2 Điều 356 Bộ luật Hình sự. Liên quan đến vụ án trên, trước đó, ngày 2/8/2019, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh ra quyết định khởi tố vụ án “Cố ý làm lộ bí mật nhà nước và lợi dụng chức vụ, quyền hạn trong khi thi hành công vụ xảy ra trong kỳ thi tuyển công chức năm 2017-2018 tỉnh Phú Yên” với 03 bị can có liên quan. Tính đến nay, Cơ quan An ninh điều tra Công an tỉnh đã ra quyết định khởi tố 6 bị can liên quan đến vụ án này.

Bảo vệ bí mật nhà nước là trách nhiệm của mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân. Việc quản lý, sử dụng bí mật nhà nước bảo đảm đúng mục đích, thẩm quyền, trình tự, thủ tục theo quy định của pháp luật. Mọi cơ quan, tổ chức, cá nhân phải có trách nhiệm chủ động phòng ngừa; kịp thời phát hiện, ngăn chặn, xử lý nghiêm hành vi vi phạm pháp luật về bảo vệ bí mật nhà nước. Bí mật nhà nước phải được bảo vệ theo thời hạn quy định Luật Bảo vệ bí mật nhà nước năm 2018 đồng thời bảo đảm quyền tiếp cận thông tin của công dân theo quy định của pháp luật.